کیفیت گواهی زمین
اما زمین چگونه بر اعمال آدمی گواهی میدهد؟
برخی از دانشمندان ظاهر آیه را پذیرفته اندو بر آن رفته اند که به روز قیامت ،زمین به فرمان خداتکلم میکند.
برخی دیگر معتقدندکه خداوند،در زمین امواج صوتی میافریند و ردر حقیقت،متکلم،خدا است. برخی دیگر بر آن رفته اند که مراد،تکلم نیست.
شهادت وجدان
یکی دیگر از شاهدان در قیامت اعضای بدن یعنی دست و پا زبا پوست هستند. قران مجید می فرمایند:روزی که زبان و دست های مردم بر انها گواهی میدهند و گاهی بر دهان مهر خورده و تنها دست و پا ها سخن میگویند. روزی که بر لبهای انها مهر میزنیم تنها دست انها با ما حرف میزند و پاهایشان گواهی میدهند که در دنیا به کجا ها رفتند و چه کارها کردند. در ایه دیگر میخوانیم روز قیامت گوش و چشمها بر انچه در دنیا انجام داده اند گواهی میدهند و قتی انساناین گواهی را از اعضای بدن خود می بیند با کمال ناراحتی و شرمندگی به پوست خود می گوید: چرا و چگونه به این روز از گناهان رسوا مرتکب شده اند. پوست جواب می دهد: خداوندی که همه چیز را به نطق و گفتگو در می آورد، مارا به گواهی و سخن گفتن وا می دارد.
وقتی انسان این گواهی را از اعضای بدن خود می بنند، با کمال ناراحتی و شرمندگی به پوست خود می گوید:چرا و چگونه در این روز از گناهان رسوا و شرم آوری که توسط تو مرتکب شده پرده برداشته و گواهی می دهد. پوست جواب میدهد: خداوندی که همه چیز را به گفتگو در می آورد مارا به گواهی و سخن گفتن وادار نمود.
شاهدان روز قیامت از منظر قران کریم